Spreken

Vaak spreek ik over aspecten van onderzoek. Deze presentaties heb ik hier onderverdeeld in optredens in de media, presentaties op conferenties en ten slotte publiekslezingen.

Afgelopen jaar stonden veel interviews en lezingen in het teken van de herdenking van de Sint-Elisabethsvloed. Ook was er veel aandacht voor het biocodicologisch onderzoek naar perkament dat ik met een NWO Museumbeurs mag uitvoeren. Sinds dit najaar (2022) staan ook enkele videos online van de onderzoeksgroep ‘Dealing with Disasters‘ waarin ook mijn onderzoek naar rampen uitvoerig aan bod komt.

Sommige van mijn lezingen zijn terug te kijken en luisteren, zoals het webinar “Natuurrampen en het Rampjaar 1672, over een bijzondere prent van de graveur Romeyn de Hooghe.

In de media

2022

“Over 1382 – Nog meer wereldgeschiedenis van Nederland.” Huygens Instituut, promovideo 20 oktober 2022 [bekijk hier].

Dealing with Disasters, aflevering 1: Nieuws.
Productie: Fast Facts 2022

Dealing with Disasters, aflevering 1: Nieuws, zie hiernaast en te bekijken via Vimeo en Youtube.

Dealing with Disasters, aflevering 2: Liefdadigheid, te bekijken via Vimeo en Youtube.

Dealing with Disasters, aflevering 3: Religie, te bekijken via Vimeo en Youtube.

Dealing with Disasters, aflevering 4: Zondebokken & Helden, te bekijken via Vimeo en Youtube.

Interview met Sofie Lemaire in De wereld van Sofie op Radio1: Historica Hanneke van Asperen: “Op de route naar Compostella werden souvenirs in massa geproduceerd” – Luister Select | Radio 1, 29 augustus 2022. [terugluisteren]

“Legt onderzoek de geheimen van een bijzonder 15e-eeuws getijdenboek bloot?” Omroep Gelderland, 23 augustus 2022. [online]

Reportage “Unieke perkamenten bladen in het Van Lymborch Huis in Nijmegen”, GLD Nieuws met interview, 22 augustus 2022. [terugkijken; vanaf 7:20]

“DNA-onderzoek naar de geheimen van 600 jaar oud perkament.” Radboud Universiteit – Actueel, 4 maart 2022. [online]

2021

“Winnen we de strijd tegen het water?” BN DeStem, 11 december 2021. [online]

Podcast Special: zeshonderd jaar Sint-Elisabethsvloed, Brabants Erfgoed Podcast, gepubliceerd 19 november 2021 [te beluisteren op Brabants Erfgoed, SpotifySoundcloudApple Podcasts, of Stitcher]

Podcast “Special: 600 jaar Elisabethsvloed”. Bron: Brabants Erfgoed
Reportage “Kracht van Kronieken”. Bron: StadsTV Bergh

Reportage “Kracht van Kronieken: Kasteel Huis Bergh.” StadsTV Bergh met interview, 5 september 2021. [uitzending]

“Van ons allemaal sinds 2017: Berghs kroniekenhandschrift, maker onbekend (Nederrijn).” Bulletin van de Vereniging Rembrandt 31, nr. 2 (2021): 37.

Reportage “Oudste geschiedenisboek van Gelderland voor het eerst te zien.” GLD Nieuws met interview, 21 augustus 2021. [terugkijken; vanaf 7:40]

“Oudste geschiedenisboek van Gelderland trekt veel bezoekers.” Omroep Gelderland, 21 augustus 2021. [online]

“Bijna met eigen ogen te zien: de Berghse kroniekenbundel.” De Gelderlander (editie Achterhoek en Liemers), 21 april 2021.

“Huis Bergh laat kostbaar pronkstuk zien.” De Telegraaf – Stan Huygens Journaal, 20 april 2021. [online]

Reportage “Het oudste geschiedenisboek van Gelderland terug in Huis Bergh”. Bron: REGIO8

Reportage over de Middelnederlandse kroniekenbundel in Kasteel Huis Bergh: “Het oudste geschiedenisboek van Gelderland terug in Huis Bergh.” Regionaal Mediacentrum REGIO8, 16 april 2021. [uitzending]

Reportage “Het Drieluik van de Sint-Elisabethsvloed”. Bron: RTV Dordrecht

2019

Reportage met interview over de Sint-Elisabethsvloedpanelen “Het Drieluik van de Sint-Elisabethsvloed.” Dit Weekend in Dordt, RTV Dordrecht, 10 maart 2019. [uitzending]

Verslag “Presentation of panels Saint Elisabeths flood.” Vrienden van de Grote Kerk Dordrecht – Nieuws, 10 maart 2019 [online]

“Schilderij Elisabethsvloed terug in de Grote Kerk.” Reformatorisch Dagblad, 11 maart 2019. [online]

2016

Interview over onderzoek naar liefdadigheid “Liefdadigheid is mooi, maar daar houdt het niet op.” Reformatorisch Dagblad, 6 juli 2016. [online]

2014

Interview “Caritas in beeld: Dr. Hanneke van Asperen over haar onderzoek.” Catharijne verhalen: Museum Catharijneconvent verzamelde voor de tentoonstelling ‘Ik geef om jou! Naastenliefde door de eeuwen heen’ (2014-2015) verhalen over de zorg voor onze naasten. [online]

2010

Interview bij de tentoonstelling Tools of Belief in Titus Brandsma Museum, Radio Omnium, Omrop Fryslân, 20 september 2010.

2009

Interview over het boek Pelgrimstekens op perkament “Pelgrimstekens als vrome herinneringen.” Reformatorisch Dagblad, 14 december 2009. [online]

Van Asperen was benieuwd naar gebruikssporen in die overgeleverde boeken, om iets te weten te komen over de manieren waarop geloof vorm kreeg in die tijd. “De sporen laten zien dat de boeken intensief werden gebruikt.”

Reformatorisch Dagblad

Symposia | conferenties

2022

“Silver Saints”, symposium Kunera en nieuw insigne-onderzoek, Radboud Universiteit Nijmegen, 29 september 2022.

2021

“The Landscape as Wounded Body in Visual Images of Disasters”, international conference Dealing with Disasters: Cultural Representations of Catastrophes, Radboud Universiteit Nijmegen, 17-18 juni 2021.

2019

“Van twist in de Republiek naar storm op de Zuiderzee”, Jaarcongres Werkgroep de Zeventiende Eeuw 2019, Universiteit Antwerpen, 30 augustus 2019.

“Visuele voorstellingen van rampen en solidariteit”, Historicidagen Groningen, 24 augustus 2019.

“Voorbeeldige dijkdoorbraken: Een kunsthistorisch onderzoek naar afbeeldingen van rampen”, expertmeeting afdeling Nederlands, Universiteit van Wrocław, 4 april 2019.

Lezing tijdens het International Medieval Congress op de universiteit in Leeds, 4 juli 2018. Bron: Evelyne Verheggen on Twitter

2018

“Badges of Our Lady of Grace: New Sources on the Early Pilgrimages to Scheut”, International Medieval Congress, Institute for Medieval Studies, University of Leeds, 4 juli 2018.

“Naar het voorbeeld van de heilige Elisabeth: Een nieuwe blik op het altaarstuk met de Sint-Elisabethsvloed in het Rijksmuseum”, symposium Water, Radboud Universiteit Nijmegen, 7 juni 2018.

“Silver Badges of Our Lady of Grace: New Sources on the Holy Site of Scheut”, 53rd International Congress on Medieval Studies, Western Michigan University, Kalamazoo, 10 mei 2018.

2017

“Badges of Anne from Düren sewn in religious books”, colloquium Pin It! Social Media of the Middle Ages #PIEHM, Europäisches Hansemuseum Lübeck, 2 juni 2017.

“Relic, Ostension, and Vision: Small Parchment Images of the Veronica”, International Medieval Congress, Institute for Medieval Studies, University of Leeds, 20 juli 2017. [info]

2016

“Badges as Bookmarks: Functions of Metal Badges in Religious Books of the Laity”, conference Devotio: Individualization of Religious Practices in Western European Christianity, Radboud Universiteit Nijmegen, 27 oktober 2016. [review]

“Images of the Veronica in Religious Books of the Laity: Their Provenance and Meaning”, international conference The European Fortune of the Roman Veronica in the Middle Ages, Magdalene College Cambridge, 5 april 2016 [terugkijken].

“Secular or Sacred? The Secular Design of Some Religious Badges in the Low Countries”, conference Heraldic Badges: From Miniature to Monumental, 1300–1500, The Courtauld Institute of Art, Londen, 29 september 2016.

2015

“Civic Identity and Political Power on Religious Badges”, Mobile Markers of Personhood in Medieval Urban Spaces, Duke University, Durham NC, 21 november 2015.

“Praying with Pilgrim Badges”, conference Domestic Devotions in the Early Modern World, St Catharine’s College Cambridge, 10 juli 2015.

2011

“‘Alsof zij al die heilige plaatsen lichamelijk bezochten. Over de rol en de betekenis van Jeruzalem in geestelijke bedevaarten rond 1500”, symposium Aards en hemels: De verbeelding van Jeruzalem door de eeuwen, Radboud Universiteit Nijmegen, 27 mei 2011.

Begin van een tekst voor een geestelijke bedevaart in een middeleeuws handschrift, waarschijnlijk Maaseik, circa 1500. Bijzondere collecties Radboud Universiteit Nijmegen, MS 205. Bron: UB Nijmegen

2010

“‘Met de heilige kleding van een pelgrim’: Onderweg naar Rome, Jeruzalem en verder”, symposium De Middeleeuwen in Beweging. Mensen, kennis en cultuur onderweg, Radboud Universiteit Nijmegen, 29 januari 2010.

2006

“Insignes, geschilderd, geplakt of genaaid in Vlaamse gebedenboeken”, congres Geloof & Geluk: Sieraad en devotie in middeleeuws Vlaanderen, Bruggemuseum Gruuthuuse, 27 oktober 2006.

2005

“A pilgrim’s additions: traces of pilgrimage in the Belles Heures”, symposium bij de tentoonstelling The Limbourg Brothers: Nijmegen Masters at the French Court | 1400-1416, Museum Het Valkhof Nijmegen, 17 november 2005.

2004

“Prayer and Pilgrimage: Traces of Pilgrim’s Badges in Books of Prayer”, 31st Annual Saint Louis Conference on Manuscript Studies: Manuscripta, Vatican Film Library, Saint Louis University, 15 oktober 2004.

2002

“The Use of KUNera, a Database on Badges and Ampullae”, 37th International Congress on Medieval Studies, Western Michigan University, Kalamazoo, 3 mei 2002.

“Pilgrim Badges painted in Prayer Books: well thought-out Collections?” Manuscripts in Transition: Recycling manuscripts, texts and images, Koninklijke Bibliotheek van België, Brussel, 6 november 2002.

2000

“Pietro Tempesta and the Colonna paintings”, Baroque decoration: Italy and the Low Countries, artistic relations, annual symposium in Utrecht, georganiseerd door het Nederlands Kunsthistorisch Instituut Florence, 15 mei 2000.

Publiekslezingen

2024

“Boek als bewaarplaats, insigne als markering: religieuze insignes in religieuze boeken van lezende leken”, lezing tijdens het Middeleeuwen Symposium Het Onmisbare Boek: Handschriften en druk in de late middeleeuwen, Zutphen, 21 juni 2024

2022

“DNA in middeleeuws perkament”, lezing tijdens de presentatie Maelwael Van Lymborch Studies, deel 2, stadhuis Nijmegen, 21 oktober 2022.

“De veranderde kijk op de Sint-Elisabethsvloed”, lezing voor cultuur- en natuurgidsen in de Biesbosch, Biesboschcentrum Dordrecht, 18 oktober 2022.

“Kronieken”, lezing voor de leden van het Hendrickje Fonds van KOG – Vereniging Rembrandt Cirkel, Kasteel Huis Bergh te ‘s-Heerenberg, 21 mei 2022.

Lezing tijdens het symposium Elisabethsvloed in Dordrechts Museum, 19 november 2021. Foto: Lotte Jensen

2021

“Sint-Elisabethsvloed panelen”, lezing op het symposium Elisabethsvloed, Dordrechts Museum, 19 november 2021. [info]

“Kracht van kronieken: het oudste geschiedenisboek van Gelderland komt thuis”, lezing tijdens de Gelredag op Kasteel Huis Bergh te ‘s-Heerenbergh, 21 augustus 2021. [info]

“Een dijkdoorbraak in de kerk: het altaarstuk van de Sint-Elisabethsvloed”, Radboud Studiedag Middeleeuwen: Orde en chaos in de middeleeuwen, Radboud Universiteit Nijmegen, 8 april 2021. [info]

Webinar “Natuurrampen en het Rampjaar”, als onderdeel van de reeks Rampjaar Webinars ter gelegenheid van 350 jaar Rampjaar 1672-2022, op 12 februari 2021 [terugkijken].

Lezing in de Grote Kerk in Dordrecht, 9 maart 2019. Bron: Ilse de Deugd fotografie

2019

Lezing bij de overdracht van de replica’s van de panelen van de Sint-Elisabethsvloed aan het bestuur van de Grote Kerk, in de Grote Kerk Dordrecht, 9 maart 2019 [kort verslag].

2018

“Vliegende huizen en harige pelgrims.” Lezing bij de boekpresentatie van Heilig en Profaan 4, in het Groot Tuighuis ‘s-Hertogenbosch, 24 november 2018 [verslag].

2017

“Het teken van de vreemdeling: De wonderlijke beeldtaal van loodtinnen insignes.” Studiedag Middeleeuwen 2017: Buitenbeentjes in de middeleeuwen, Radboud Universiteit Nijmegen, 10 maart 2017. [info]

2014

“Pelgrimages in de geest.” Lezing over spirituele bedevaarten in de middeleeuwen tijdens Pelgrims Verhalen, expertmeeting van de Camino Academie, 11 december 2014.

“Naastenliefde door de
eeuwen heen.” Lezing in de reeks Ik en de Ander, Dominicuskapel Utrecht, bij de tentoonstelling ‘Ik geef om jou!’ in Museum Catharijneconvent, 9 oktober 2014.

2012

“Pelgrimstekens in religieuze boeken.” Lezing bij de boekpresentatie van Heilig en Profaan 3, in Breda’s Museum, 30 juni 2012.

2011

“Bedevaart in de Middeleeuwen.” Lezing bij de tentoonstelling Een Weg van Sterren… Pelgrimage & Santiago, Museum voor Religieuze Kunst, Uden, 28 augustus 2011.

Een weg van sterren…, foto, tentoonstelling Museum voor Religieuze Kunst, Uden. Foto: Wiesje Peels

2010

“Herinnering aan de bedevaart: Pelgrimstekens verzameld in middeleeuwse boeken en bijeengebracht in een database.” 16e Mediëvistendag: Geheugen en geheugenvorming in de Middeleeuwen, Radboud Universiteit Nijmegen, 8 oktober 2010.

“Op bedevaart en weer terug: Pelgrimstekens in middeleeuwse boeken.” Lezing bij de tentoonstelling Tools of Belief, Titus Brandsma Museum Bolsward, 20 september 2010.

2005

“Status en devotie: Bedevaarten en pelgrimstekens aan het Bourgondische hof.” Met Palster ende Scerpe: Een symposium over bedevaarten en pelgrims vanaf de Middeleeuwen tot nu, Radboud Universiteit Nijmegen, 1 juli 2005.

Over de onderwerpen van mijn onderzoek en mijn achtergrond lees je hier. Kijk ook eens bij mijn publicaties of lees een van mijn blogartikelen.